
آمونیوم آیرون (II) سولفات یک کیلویی (اطلس شیمی مهر)
آمونیوم آیرون(II) سولفات، که با نامهای سولفات آهن آمونیوم، نمک مور (Mohr's salt)، یا Mohr's salt نیز شناخته میشود، یک ترکیب شیمیایی معدنی با فرمول مولکولی زیر است:
(NH₄)₂Fe(SO₄)₂·6H₂O
---
✅ مشخصات کلی:
ویژگی مقدار / توضیح
نام IUPAC Ammonium iron(II) sulfate hexahydrate
فرمول شیمیایی (NH₄)₂Fe(SO₄)₂·6H₂O
جرم مولی 392.14 گرم بر مول
ظاهر بلورهای سبز روشن تا آبی-سبز
انحلالپذیری محلول در آب، نامحلول در الکل
پایداری نسبتاً پایدار در هوا؛ به شرطی که خشک بماند
عدد اکسایش آهن +2
---
🔬 ساختار شیمیایی
آمونیوم آیرون(II) سولفات ترکیبی است از:
یون آهن(II)
یونهای آمونیوم
یونهای سولفات
و ۶ مولکول آب تبلور
این ترکیب نوعی نمک مضاعف (double salt) است که از دو نمک ساده (سولفات آهن و سولفات آمونیوم) تشکیل شده و در حالت جامد بلورهایی با ساختار منظم و پایدار ایجاد میکند.
---
⚗️ تهیهی Mohr’s salt
واکنش شیمیایی:
FeSO₄·7H₂O + (NH₄)₂SO₄ → (NH₄)₂Fe(SO₄)₂·6H₂O + H₂O
برای تهیه، معمولاً سولفات آهن (II) و سولفات آمونیوم را در آب حل میکنند و پس از خنکسازی، بلورهای نمک مور تشکیل میشود. تهیه باید در محیط اسیدی (اغلب با مقدار کمی اسید سولفوریک) انجام شود تا از اکسید شدن Fe²⁺ به Fe³⁺ جلوگیری شود.
---
🧪 کاربردها
1. تیتراسیون اکسایش-کاهش (ردوکس)، بهویژه در تعیین مقدار پرمنگنات پتاسیم (KMnO₄)
2. تهیه محلولهای استاندارد برای آزمایشگاهها
3. تحقیقات آموزشی در شیمی تجزیه
4. پایدارسازی یون Fe²⁺ در برابر اکسایش در محلولهای آبی
---
⚠️ نکات ایمنی
در صورت تماس با پوست یا چشم میتواند باعث تحریک شود.
خوردن آن خطرناک است.
در صورت نگهداری نامناسب در معرض هوا ممکن است Fe²⁺ به Fe³⁺ اکسید شود و رنگ بلورها قهوهای شود.
در محیط اسیدی پایدارتر است.
---
🌡️ پایداری در برابر اکسایش
یکی از ویژگیهای مهم Mohr’s salt این است که نسبت به سولفات آهن (II) ساده، در برابر اکسید شدن به Fe³⁺ مقاومتر است، زیرا آمونیوم و سولفات باهم یک محیط کمی اسیدی و پایدارکننده ایجا
د میکنند. این خاصیت آن را به یک نمک مناسب برای کارهای دقیق آزمایشگاهی تبدیل کرده است.